The Economist tarafından
hesaplanan BigMac kurları artık internet üzerinden de takip edilebiliyor.
Satın Alma Gücü paritesinden
hareketle TL’nin Dolar karşısındaki olması gereken değerini gösteriyor. BigMac
endeksi, 57 ülkede satılan BigMac fiyatlarının ABD’de satılan fiyatıyla
karşılaştırıyor. Veriler 6 ayda bir açıklanıyor. En son veri 31/12/2012’de
açıklanmış durumda. USD kuru’nun 1,93 seviyesinde olması gerektiğini
hesaplamışlar. Genel kültür olması açısından oldukça güzel bir çalışma.
BigMac Endeksi Nedir?
Big Mac Endeksi, The
Economist Dergisi tarafından takas teorisini herkes için daha anlaşılabilir
kılmak amacıyla ortaya çıkarılmıştır.
Bu endeksin, dünyanın hızlı servis sembolü üzerine kurulan ilk finansal gösterge olduğu söylenebilir. 1986 yılında, farklı ülkelerin para birimlerinin birbirlerine olan oranlarını gözlemlemek amacıyla oluşturulan Big Mac Endeksi, uluslararası ekonominin en eski temellerinden birine dayanıyor: Satın Alma Gücü Paritesi. Bu teoride 1 doların her ülkede aynı satın alma gücüne sahip olduğu varsayılıyor. Teorinin savunucuları, uzun dönemde her ülkede para birimlerinin alışveriş sepetlerine aynı miktarda mal dolduracak şekilde dengelenmesini bekliyorlar.
Bu endeksin, dünyanın hızlı servis sembolü üzerine kurulan ilk finansal gösterge olduğu söylenebilir. 1986 yılında, farklı ülkelerin para birimlerinin birbirlerine olan oranlarını gözlemlemek amacıyla oluşturulan Big Mac Endeksi, uluslararası ekonominin en eski temellerinden birine dayanıyor: Satın Alma Gücü Paritesi. Bu teoride 1 doların her ülkede aynı satın alma gücüne sahip olduğu varsayılıyor. Teorinin savunucuları, uzun dönemde her ülkede para birimlerinin alışveriş sepetlerine aynı miktarda mal dolduracak şekilde dengelenmesini bekliyorlar.
Big Mac Endeksi, dolar
karşısında diğer para birimlerinin değerlerini hesaplamanın kolay bir yolu
olduğunu kanıtlaması nedeniyle, kısa zamanda ekonomistler tarafından sıkça
başvurulan bir endeks haline geldi.
Teoride söz konusu “alışveriş
sepetimiz”de, McDonald's tarafından 100'den fazla ülkede üretilen dünyaca ünlü
Big Mac bulunuyor. Big Mac Satın Alma Gücü Paritesi'ne göre, dünyanın diğer
ülkelerinde satın aldığınız hamburger Amerika'da aldığınız ile aynı fiyatta
olmalıdır. Hamburgerlerin satış fiyatlarını karşılaştırdığımızda ise bir
ülkenin para biriminin gerçek değerinin üstünde veya altında olması gerektiğini
anlayabiliyoruz. Big Mac Satın Alma Paritesi, hamburgerlerin tüm ülkelerde aynı
olduğunu varsaydığımız satış değeri. Örneğin, Endonezya'daki Big Mac'in yerel
satış fiyatını Amerika'daki fiyata böldüğümüz takdirde bir dolar karşılığı
bulduğumuz sayı 3,9 rupi.
Endeks, yıllar önce ortaya
çıktığında doların satın alma gücündeki değişkenliği göstermeyi hedefliyordu.
1993'ten itibaren ise dolar karşısındaki diğer para birimlerinin de satın alma
gücünün de bir göstergesi olarak değiştirildi.
Big Mac Endeksi'nde bu
hesaplama yapılırken fiyatların ülkelere özgü ticari yönetmelikler, satış
vergileri ve gümrük bedelleri gibi birçok değişkenden etkilendiğini göz önünde
bulunduruluyor ve bu teorinin yaklaşık bir değer ortaya çıkardığı kabul
ediliyor. Ancak parite, tüm sofistike teorilerin yanı sıra akılda bulunması
gereken bir diğer yaklaşımdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder